Astma

Czynniki powodujące nadwrażliwość oskrzeli na wysokości: zimno (zwiększona liczba oddechów zimnym powietrzem na wysokości – może wywołać atak astmy), wysiłek (atak astmy wywołany wysiłkiem fizycznym – dotyczy 60-80% astmatyków – należy unikać nadmiernego wysiłku), niedotlenienie - hipoksja, spadek wilgotności (wysuszenie śluzówki dróg oddechowych – nadreaktywność), spadek gęstości powietrza. Skurcz oskrzeli na wysokości powoduje zwiększenie niedotlenienia, co może skutkować wystąpieniem Ostrej Choroby Górskiej (AMS) i Wysokościowego Obrzęku Płuc (HAPE).

Do 2000m n.p.m. astmatycy korzystają z tego, że zmniejsza się ilość alergenów i rzadsze powietrze stawia mniejszy opór (łatwiej się oddycha). Mniej alergenów oznacza również mniej infekcji.

Powyżej 2500m n.p.m. powietrze jest zimniejsze i suchsze, co powoduje większe niebezpieczeństwo zaostrzenia choroby.

Na wysokości 3500—5000m n.p.m. istnieje zmniejszone ryzyko ataku astmy. Mimo zimnego i suchego powietrza sama aklimatyzacja wpływa korzystnie – modulująco, łagodząco na nadwrażliwość oskrzeli. Naturalny na wysokości wzrost poziomu hormonów sterydowych oraz zmniejszona ilość alergenów w powietrzu powodują, iż większość astmatyków czuje się na tej wysokości lepiej. Istnieje teoria, że niedotlenienie powoduje wzrost aktywności układy współczulnego, który zmniejsza reaktywność płuc na zimne powietrze – czyli im wyżej tym zimne powietrze ma mniej niekorzystny efekt.

Zalecenia:   Rekomenduje się używanie spacerów oraz okrywanie ust opaską (typu BUFF) w celu ochrony dróg oddechowych przed zimnym powietrzem i wiatrem. Wysiłek powinien być średni tak by nie wywoływał hiperwentylacji. Należy unikać pasywnego zdobywania wysokości (kolejki górskie), ponieważ ostre niedotlenienie może zwiększyć nadwrażliwość oskrzeli. Należy chronić się przed częstymi na trekkingach infekcjami górnych dróg oddechowych. Dobrą metodą kontroli stanu dróg oddechowych u astmatyka na wysokości jest pomiar PEF (Peak Expiratory Flow).

Przed wyjazdem:   Jeżeli astma nie jest ustabilizowana, wyjazd w góry jest niewskazany. Najbardziej zagrożeni na wysokości astmatycy to ci, którzy na poziomie morza muszą więcej niż 3 razy w tygodniu używać aerozoli rozszerzających oskrzela, oraz ci, którzy poddają się dużemu wysiłkowi na wysokości. Sprawdź czy masz aktualne szczepienia związane z podróżą. Pomyśl o szczepieniu przeciw grypie. Spakuj zapasowe inhalatory, “spacery” oraz leki sterydowe. Poznaj czynniki wywołujące u ciebie ataki duszności i unikaj ich podczas wyjazdu. Stopniowo buduj swoją wytrzymałość, zaczynaj od niewielkiego wysiłku na małej wysokości.

Na wysokości:   Zawsze noś przy sobie wszystkie inhalatory. Zapobiegaj kłopotom – nie przemęczaj się, przyjmuj leki i jeżeli trzeba, schodź. Unikaj leków przeciwzapalnych (takich jak aspiryna i ibuprofen).

Bibliografia:

1. Travel at high altitude - www.medex.org.uk

2. Journal of Travel Medicine 2010; Volume 17 (Issue 1): 48–62; K. Mieske et al.; Journeys to High Altitude—Risks and Recommendations for Travelers with Preexisting Medical Conditions

3. High Altitude Medicine & Biology 2009, Volume 10, Number 2: 117-121; A. Cogo, G. Fiorenzano; Bronchial Asthma: Advice for Patients Traveling to High Altitude

​