Aklimatyzacja
1. Warunki wysokogórskie
Postaram się ułatwić Ci wejście na Twój wymarzony Everest. Warunki górskie od tych, które opuściłeś wyruszając na wyprawę, różnią się przede wszystkim spadającym wraz z wysokością ciśnieniem atmosferycznym, a co za tym idzie zmniejszającą się dostępnością tlenu w powietrzu, zmniejszająca się temperaturą powietrza, spadkiem wilgotnością oraz wzrostem promieniowania UV.
2. Złote reguły aklimatyzacji
Organizm człowieka ma duże możliwości przystosowywania się do nowych warunków ale potrzebuje na to czasu. Głównym problemem jest brak życiodajnego tlenu, którego z każdym metrem zyskanej wysokości jest mniej. Zaczynamy szybciej i bardziej głęboko oddychać, w naszej krwi zwiększa się ilość czerwonych krwinek, które transportują efektywniej brakujący tlen. Proces przyzwyczajania organizmu do tego co zastaje w górach nazywa się aklimatyzacją. Większość ludzi, po odpowiednio długim czasie (tygodnie), nie ma problemu z przystosowaniem się do wysokości 5000 - 5500m n.p.m. (poziom bazy pod Mount Everest).
Powyżej 5500m n.p.m. nie ma mowy o długotrwałej egzystencji dla większości ludzi, tam przebywamy jak najkrócej, ponieważ z dnia na dzień nasz organizm ulega wyniszczeniu. Stopniowy proces aklimatyzacji pozwala człowiekowi przeżyć bez dodatkowego tlenu w warunkach ekstremalnych np. takich, które panuje na szczycie Mount Everest. W roku 1875 dwóch członków załogi balonu Zenith, którzy wysokość 8000m n.p.m. osiągnęli w przeciągu kilku godzin nie miało tyle szczęścia i brak tlenu na tej wysokości spowodował utratę przytomności i ich śmierć.
Co zrobić by się dobrze zaaklimatyzować? Postępuj według następujących reguł: Powyżej 2500m n.p.m. zdobywaj każdego dnia wysokość powoli. Różnica wysokości między kolejnymi noclegami nie powinna przekraczać 300m. Pokonywanie większych różnic wysokości podczas dnia nie jest problemem, ale noc spędzaj tylko o 300m wyżej niż poprzednią. Jeśli wejdziesz wyżej, zrób sobie dzień odpoczynku by organizm się zaadoptował. Po każdym 1000m zdobytej stopniowo wysokości zrób sobie dzień odpoczynku tzw. RESTU. Unikaj bezpośredniego transportu na wysokości powyżej 2500m.
Stosowanie się do powyższych reguł, dla tych z Was dla których góry to nie pierwszyzna, może wydać się czymś niemożliwym do zrealizowania w sytuacji gdy kolejne obozy oddalone są od siebie o prawie 1000m a do bazy na 4000m n.p.m. trzeba dolecieć helikopterem. Wtedy pozostaje dokładne obserwowanie własnego organizmu i natychmiastowa reakcja na pojawienie się objawów chorób wysokogórskich, lub stosowanie leku ułatwiającego aklimatyzację – Acetazolamidu (Diuramidu). Acetazolamid (Diuramid) w profilaktyce ostrej choroby górskiej stosuje się rozpoczynając 24 godziny przed nagłym dostaniem się na wysokość powyżej 2500m n.p.m. a kończąc po 5 dniu pobytu na wysokości, w dawce ½ tabletki co 12 godzin. Gdy stosujesz Acetazolamid (Diuramid) należy uzupełniać potas w organizmie stosując np. Kalipoz 2tabl na dobę.
Proces aklimatyzacji jest indywidualny dla każdego człowieka, nie zależy od płci ani od wydolności organizmu. Jedni aklimatyzują się szybciej, drudzy wolniej, należy to uszanować i dostosować tempo wchodzenia do najsłabszych – Ty też możesz mieć gorszy dzień! Przed wyjazdem warto narysować wykres wysokości planowanej wycieczki i wstępnie zdecydować o miejscach i czasie odpoczynku. Należy zarezerwować kilka dni na sytuacje niespodziewane, co pozwoli na bardziej komfortowe działanie w górach.